کانون دمکراسی آزربايجان

Azərbaycan Demokrasi Ocağı / Azarbaijanian Democracy Institute

ایل بایرامینیز موبارک اولسون / عید بر شما مبارک باد

بایرامیز موبارک اولسون ،

ایل بایرامی تورک میللتینه ، سئوگی ، باریش ، جانلانما و دوغوش سیمگه سیدیر. یئنی ایلین سئوگی و باریش ایله دولو اولماسینی آرزولاییب و میللی – دموکراتیک حاقلاریمیزین اوغروندا چالیشماغا حاضیرلاشیریق ، سیزینده بایرامینیزی تبریک ائدیب ، یئنی ایلده میللتیمیزه اوغور ، دیلیمیزین چیچک لنمه سی و باشدا سعید متین پور اولاراق بوتون سیاسی زندانی لره آزادلیق آرزو ائدیریک اومید ائدیریک ، یئنی ایل سئوگی و باریش ایله دولو و آزادلیغین یایغینلیق ایلی اولسون.

تصویری زیبا از زوال زمستان و زایش بهار / فروردین 86 ارتفاعات شهرستان خیاو ( مشگین شهر )

عید نوروز بر شما مبارک باد

سال نو و بهار سبز بر همه دوستان مبارک و خجسته باد ، آغاز بهار برای ترکان سمبول رهایی ، زایش ، عشق و صلح  می باشد ، در سال جدید سلامتی و کامیابی برای همه دوستان و خانواده های محترم شان و آزادی ، عدالت ، دموکراسی برای همه ملل ایران ، آزادی همه زندانیان سیاسی و صلح و آرامش جهانی را آرزو میکنیم .

با بهترین آرزوها

کانون دمکراسی آزربایجان

22 مارس 2010 Posted by | فارسی, آذربایجان, بیانیه - آچیقلاما, تورکجه - Turkce | , , , , | بیان دیدگاه

» قره بایرام » یا عید سیاه / دکتر مهدی خزعلی

آزدمو- بو قیسا یازینی سایین دکتر خزعلی آزربایجان دموکراسی اوجاغی نین ایسته یی اوزه ره یازمیشدیر.بوردا بعضی یالنیش ترمینولوژی دن قوللانیرسادا ، اونملی اولدوغو اوچون سیزلر ایله پایلاشماغی دوشوندوک.

نوروز گذشته را مهمان تبریزی ها بودم، از مهمان نوازی و دستپخت ترک ها هرچه بگویم کم است. روز عید به بچه ها اسکناس پنج هزار تومانی عیدی دادیم، میزبان می گفت: ما ترک ها بخاطر روایت روی پنج هزار تومانی ، آن را عیدی نمی دهیم! از این همه حساسیت و حس ناسیونالیستی تعجب کردم! اما وقتی دیدم به دلیل اسم آذری برای فرزندش چقدر سختی کشیده است تا شناسنامه بگیرد، دلیلش را فهمیدم.

یک روز برای بازدید رصد خانه به مراغه رفتیم، برای نماز ظهر به مسجد مراغه رفتیم، در و دیوار مسجد پر از اعلامیه » عید سیاه «بود ، در بازگشت به تبریز ازمیزبان پرسیدم:» عید سیاه چیست؟» با این عبارت ارتباط برقرار نکرد! وقتی توضیح دادم که کجا دیدم وحکایت مجلس عزاداران مسجد را گفتم، گفت: » بله ، ما به آن می گوییم: قره بایرام، متاسفانه اجازه چاپ اعلامیه به زبان آذری نمی دهند!

نمی دانم که این واقعیت دارد یا نه، اما عدم به رسمیت شناختن زبان ها و گویش های محلی می تواند فاصله ها را زیاد کند و این خلاف مصلحت ملک و مملکت است.

موضوع این نوشته مسائل قومیت ها نیست، می خواستم به » عید سیاه» یا » قره بایرام» بپردازم، این همان عید اول ما فارس هاست، و برای صاحب عزا لباس نو می آورند تا رخت سیاه از تن بدر کند، بیایید تا در این » عید سیاه» برای همه عزاداران جنبش سبز، » لباسی سبز » تهیه کنیم تا رخت سیاه از تن بدر کنند، آخر این عید اول است، صاحب عزا کیست؟ ملت، مادر سهراب، پدر ندا، همه مادران و پدران بیاد مادر و پدر ندا و سهراب جامه سبز به تن کنند، عید سیاه را با رخت سبز،به استقبال بهار برویم.

89/1/1 مهدی خزعلی

22 مارس 2010 Posted by | فارسی, مقاله - تحلیل, باخیش - دیدگاه, ترکی, حقوق اقوام, زبان مادری | , , , , , | 3 دیدگاه

فارس مدنیت راسیستلری نین «جنبش آذربایجان برای یکپارچگی ایران» حئکایه سی!

ایشیق سونمز : کئچمیش یازیلاردا مدنیت راسیستلیگی نین نه اولدوغو اوزره بیلگی وئرمیشیک. یئری گلمیشکن بیر داها او بیلگینی یئنیلمه لی ییک. هر هانکی بیر دیل و مدنیتین اتکی و تأثیر داییره سینه کئچه رک اؤز خالقی نین دیل و مدنیتینه کورک چئویرمک، آشاغیلاماق و  اؤگئیلیک بسلمک مدنیت راسیستلیگی ساییلار. بو باخیمدان ازیلمیش توپلوملاردا اؤز دیل و مدنیتینی کیچیمسه مک، منسوب اولدوغو خالقین انسانلارینی  حاکیم دیل و مدنیته تابع توتدورماغا چالیشماق مدنیت راسیستی ساییلار.

اوسته کی گؤروشه اساساً آذربایجان خالقی نین دیل و مدنیتینی کیچیمسه مگه چالیشان شخصلر فارس مدنیت راسیستلری ساییلار. بعضیلر بو موجودلاری فارسلیغین قوربانی دئیه اونلارا رحیمسمک ایستدیکلرینه باخمایاراق بونلار فارس مدنیت راسیستلیغی نین ماشاسی بیچیمینده داوراندیقلاری اوچون فارس مدنیت راسیستلری و اؤز خالقلاری نین دا دوشمنلری ساییلارلار. یئری گلمیشکن فارس مدنیت راسیستلیگی محفیللریندن بیری ساییلان و اؤزلرینی اوزدن ایراق «جنبش آذربایجان برای دمکراسی و تمامیت ارضی ایران» آدی آلتیندا ایفاده ائتمگه چالیشان بو محفلین آذربایجان میللی حرکتی قارشیسیندا سرگیلمگه چالیشدیغی گؤروشلری ایله تانیش اولاق، اوخویوروق:

«بیانیه جنبش آذربایجان در باره مهاجرین ترکتبار ایران و آذربایجان

به تازگی اعلامیه هایی بی مایه و محتوا از سوی گروهک هایی پرمدعا صادر می شوند که نشانه ی نا آگاهی از خود و محیط خویش است. نشانه ی بی هویتی، نشانه ی عدم همدلی و همیاری و همزبانی با کسانی که جان برکف به مبارزه با حکومتی ستمکار و ددسرشت برخاسته اند»[1].

بیلدیریشین باشلیغینا اساساً مین ایلدن آرتیق ایران ممالیکی محروسه سینده حاکیم تورکلر بوگون اؤز دیل و مدنیتلری نین دیرچه لیشینه و فارس ایستعمار گوجلریندن خلاص اولماقلارینا دوغرو آدیم آتارکن اونلارین میللی گؤروشلری ایچریکسیز (بی مایه و بی محتوا) قلمه آلینار. یازی نین باشلیغیندان دا بللی اولدوغو کیمی بو محفل ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورک ائتنوسونو «مهاجرین ترک تبار» آدلاندیرماقلا هر هانکی بیر انسان توپلوملاریندا تانینمیش میللی و مدنی حاقلاری بیله آذربایجان تورکلری اوچون اسیرگه یه رک یئری گلرسه، تورکلر قوناقلیق حدلرینی آشمیش دئیه اونلارا دیوان توتماق مسئله سی ده اورتایا قویموش گؤرونرلر. بو مسئله بوگون ایمکانسیز اولدوغو اوچون بو مدنیت راسیستلری آذربایجان میللی فعاللارینی اؤز چئوره و محیطلرینی تانیماماقدا (نا آگاهی از خود و محیط خود) و فارس مدنیت راسیستلیگینه اؤزنمدیکلری اوچون اونلاری فارسلیق کیملیگی مقوله سیندن خبرسیز قالماقدا (نشانه بی هویتی) اتهام ائدرلر. باشقا بیر مسئله ایسه، اوسته ده گؤروندوگو کیمی «جنبش سبز» مقوله سی ساییلار. «جبهه مشارکت ایران اسللامی – فارس» محفلی ده پهلوی شاهلیغی علیهینه 1356 اینجی ایل، بهمن آیی نین ییرمی دوقوزونداکی تبریز باش قالدیریغیندان یانلیش فایدالانماغا چالیشاراق 1388 اینجی ایلین بهمن آیی نین ییرمی دوقوزوندا تبریزلری خیابانا چکمگه چالیشمیش، جبهه مشارکت آدینا یاییلمیش بیلدیریشدن اوخویوروق:

«این روز یادآور خاطره شهدایی است که در سال 1356 بدنبال شرکت در مراسم چهلم شهدای قم، حماسه آفریدند و نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی آفریدند. سبزهای تبریز با انتشار پوستری بیاد شهیدان ان روز که در آن شعارهای بر مرگ دیکتاتور و مرگ بر کودتا نوشته شده است به استقبال این روز رفته و خود را برای شرکت در این گردهمایی آماده می کنند. این مراسم روز پنجشنبه همزبان با 29 بهمن ماه ساعت 17 در بازار تبریز بر گزار می شود»[2].

بوتون بو هاداران و پادارانچیلارین آذربایجان توپلوم و اجتماعیتنیه وئره جک سؤز و سوغاتلاری اولمادیغی اوچون آذربایجان توپلومو اونلاری اؤز سوسماسی ایله قارشیلامیش. بو گلیشمه ایسه فارسلیق اوچون دؤشلرینی تندیره یاپیشدیرماقدا بیر بیرلرینی سولاماغا چالیشان فارس مدنیت راسیستلری نین داها دا چیرکین نیتلری نین ائشیگه تؤکولمه سینه یول آچمیش. اوزدن ایراق اؤزلرینی «جنبش آذربایجان برای تمامیت ارضی ایران» آدلاندیران محفلین بیلدیریشینده (اعلامیه) تاریخ تحریف ائتمک و آذربایجان توپلومونو ایستحمارا چکمک و تحمیق ماهیتلی یازیدان اوخویوروق:

» نخست- بدون شک آذربایجان سرزمین ترک و تاتار و عرب و مغول نیست. آذربایجان سرزمین خردمندان بزرگ مانند «زرتشت» است؛ نخستین کسی که منطق دیالکتیک را در علم فلسفه بکار برد «نبرد روشنایی با تاریکی»؛ کسی که یکتا پرستی را درجهان بنیان گذارد؛ همان آئینی که انسان را نه بنده بلکه دستیار پروردگار گیتی می شمارد و نگرشش به او نه بر مبنای دین، قوم و تبار، رنگ پوست و دانش و طبقه اجتماعی او بوده، بلکه او را جانشین خداوند با حقوق برابر می داند».[3]

زرتشت و زرتشلیک مقوله سی نین آذربایجانا عایید اولمادیغینی، و زرتشت (قیزیللی دوه صاحیبی) آدلی بیر ذاتین او زامانکی باکتئر (باختر)، بعضی گؤروشلره اساساً بلخده دوغولدوغونو و پیغمبر اولدوقدان سونرا  ویشتاسب شاه زامانی توپلومو ایستحمار ائتدیگینی کئچمیش یازیلاردا آچیقلیغا قاویشدیرمیشیق[4]. زرتشتین آذربایجانا یاپیشدیریلما حئکایه سی آذربایجانداکی هرهانکی بیر زرتشتلیک اینانجی نین وار اولدوغونا اساسلی دئییل (اؤرنک اولاراق یزده کی زرتشت آزلیغی)، بیر چوخلاری عرب دیلینه نسبت وئردیکلری  «آذربایجان» کلمه سینه اساسلانار. یونان جغرافیاچیسی [5]Strabon – ونون گؤروشونه اساساً آذربایجان کلمه سی ایسکندر مقدونی نین قوشون باشچیلاریندان اولان Atropat آدیندان آلینمیش بیر آد ساییلار[6]. طبری نین وئردیگی تاریخی ایفاده سینه اساساً آذربایجان همدان شهریندن باشلار و دربند (بوگونکو داغیستاندا) شهرینده سونا چاتار[7]. محفلین وئریدیگی تحریفنامه دن گئنه ده اوخویوروق:

» افزون براین آذربایجان تا به امروز همیشه مرکز معنویت ایران بوده است.

گزیده هرچه در ایران بزرگان         زآذربایگان و ری و گرگان

شعرا و عرفائی چون: نظامی گنجوی، شمس تبریزی، فضل الدین خاقانی، …، قطران تبریزی، شیخ محمود شبستری، رکن الدین ابوالحسن مراغه ای«اوحدی»، شهاب سهروردی، شاه حسین ولی، ..، …، پروین اعتصامی و محمد حسین شهریار» نمونه هائی از این ادعا می باشند. بزرگانی که همه به زبان ایرانی و یا پارسی آثار خویش را تنظیم نموده اند. لازم به یادآوری است که تا چند قرن پیش زبان فارسی در خیلی از کشورهای آسیای میانه به ویژه درترکیه زبان دیوانسالاری و درباری بوده است. در دوران باستان و پیش از حکومت مادها ناحیه ی قفقاز تا کردستان را » آتورپاتکان» می گفتند که در عهد ساسانیان سومین بخش امپراطوری ایران محسوب می شد. زبان مردم این دیار به همان اندازه زبان ایرانی است که آذری، تالشی، تاتی و پهلوی»[8].

اوسته کی تابلوداکی تورک شخصیتلری نین آدلارینی نظره آلدیقدا  میللی مسئله آچیسیندان بو محفلین آذربایجان دوشمنی اولدوغونا شک ائتمک اؤزو ده آنلامازلیق (علم به تجاهل) ساییلار. دئمک، بو ذاتلار زامان و مکانی درک ائتمک ایستمه یه رک فارس مدنیت راسیستلیگینه توتولدوقلاریندان یانا تاریخین باتلاغیندا ایلیشیب قالمیش قالیقلار (فسیللر) ساییلدیقلارینا باخمایاراق یئری گلدیکده فارس ایستعمار قووه لری نین آذربایجان توپلومو ایچریسینده بئشینجی دیرگی ساییلارلار. بو ذاتلارین بیر چوخو آوروپا و آمریکا بیرلشمیش دؤلتلرینده یاشادیقلارینا باخمایاراق دونیاداکی دیل و مدنیت آخینلارینی بیله درک ائتمکدن عاجیزلیک چکرلر. بئله اولدوقدا بو شخصلر ایلک اولاراق کئچمیشده هانکی دیل و مدنیتین  آوروپادا و اؤزل اولاراق آلمانیادا حاکیم اولدوغونو و نئجه آلمان دیلی خالق کیتله سی ایچریسینده اؤزونه یئر آچاراق رسمیلشمه سی ایله لاتین دیلینی سیرادان چیخاراق بیر اؤلو دیله دؤنوشمه تاریخینی اؤیرنمکلری لازیم گؤرونر (بوگون فارس دیلی لاتین دیلی کیمی اؤلجک بیر دیل دئییل، فارس دیل و مدنیتینه منسوب اولان انسانلار اونون بیرینجی آزارکشی ساییلارلار). آدی کئچن شخصلر بو مقاملاری درک ائتدیکدن سونرا بیر مدنی انسان اولموشلار دئیه ایلک اؤز دیل و مدنیتلری اوزره دوشونجه و فیکیر یئریتمه لی و سونرا دا دونیاداکی دیل و مدنیتلر اوزره دوشونجه و فیکیر یئریتمگه جسارت ائتمه لیدیر. اجتماعی مسئله لرده آنلامازلارین داورانیشلاری جنایته یول آچاراق جنایت تؤرتدیگی اوچون تاریخده کی دیل و مدنیت آخینلارینی اؤیرنیب باشا دوشمدن فارس مدنیت راسیستلیگینه قاپیلماق و هر هانکی بیر دیل و مدنیت علیهینه دوشمنلیک ائتمک ده جنایتکارلیق ساییلار[9] . فارس دیلی سلجوقلار طرفیندن تورکیه یه گتیریلمه سینه باخمایاراق سلجوق ایمپراتورلوغو داغیلدیقدان سونرا محمد قارامان تورک دیلینی میلادین 1277 اینجی ایلدینده رسمی دیل دئیه تانیتمیش و عثمانلی ایمپراتورلوغو دا تورک دیلی «عثمانلی تورکچه سی» اوزرینه قورولموش. گئنه ده اوخویوروق:

«.. با توجه به پژوهش های اخیر مغزشناسان مبنی بر اینکه 50 درصد از هویت هرکسی ارثی است، چنانچه کسانی در سرزمین ایران خود را ترک و نه ایرانی بدانند، باید پذیرفت که آنها از طایفه ی مهاجمین و اشغالگران ترکتبار می باشند و ما وجود آنها را در ایران به ویژه خراسان ، مازندران و گیلان و آذربایجان انکار نمی کنیم. ولی حساب این مهاجرین اندک با اکثریت مطلق آذربایجانی ها که پیشترنیز اشاره شد که از پایه گذاران کشور و ملت ایران می باشند؛ کاملأ جداست. اینان نوادگان همان هائی هستند که ایران و آذربایجان را ویران و چپاول کرده اند. نمونه ی این ویرانگری، تخت سلیمان یا «گنجک» محل آتشکده ی آذر گشنسب است که تا سال 1959 میلادی زیر خروارها خاک مدفون بود و با مدد باستان شناسان آلمانی از دل خاک بدرآورده شد»[10].

اوسته گؤروندوگو کیمی بو شخصلر آذربایجان تورکلری نین جانلی، دیل و مدنیت وارلیغینی گؤز آردی ائده رک اؤزلریندن سؤز چیخاراراق راسیستلیک و ژئنیستلیک (ارثی) مقوله سینه قاپیلمیش گؤرونرلر. دیل و مدنیت مقوله لری ارثی دئییل، انسانلارین اؤزلرینی درک ائتمکلری، یوخسا هر هانکی بیر دیل و مدنیته اؤزلرینی تقدیم ائتمک ایستدیکلری بیر مسئله ساییلار. ائله اوندان یانا دا کئچمیش آذربایجان دوشونورلری تورک و آذربایجانلی اولدوقلارینا باخمایاراق یاراتدیقلاری فارسچا اثرلر ایله فارس و عربجه اثرلر ایله عرب مدنیتینه اؤزلرینی تقدیم ائتمیش شخصلر ساییلارلار. دئمک، تاریخده کی آخینلار، ایستر اونلارین خطاسی، ایسترسه ده زمانه نین جفاسی اولسون، کئچمیشه عایید اولان بیر مسئله ساییلار. بوگون ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارس اولمایان ائتنیکلر، باشدا آذربایجان تورکلری اولاراق فارس حئیرانلیغینی بیر یانا بوراخاراق اونلارین فارس ایستعمار گوجلرینه دور دئمکلری اونلارین انسانلیق و مدنی اولماق بورجلاری ساییلار. فارس مدنیت راسیستلری، فارس تمامیتچیلری نین پیغمبری ساییلان ابولقاسم فردوسیدن وطنداشلیق مقوله سی اوزره اؤرنک سرگیلمگه چالیشاراق یازیرلار:

«دوم – گرچه مردم سالاری در سرزمین ایران و در روزگار باستان آنطور که فردوسی بزرگ می گوید آئینی ایرانی بوده است: همه مردمی باید آئین تو    همه رادی و راستی دین تو
ولی این آئین باید دگرگون شود و با نیازهای مردم امروز هماهنگ گردد که تحقق آنها را منوط به حاکمیت خود می دانند. از این رو باید پذیرفت که مردم سالاری به معنی » سرچشمه ی هر قدرت مردم و برای مردم» می باشد. بگونه ای دیگر چنین حاکمیتی، حاکمیت قانون است. حاکمیتی که همه ی مردم را در برابر قانون برابرمی شمارد. این برابران را شهروند گویند. لذا در سرزمینی که مردم سالاری حاکم است دیگر قوم و قبیله معنی ندارد و کلمه اقلیت مفهومی تهی است. ملاحظه می شود که این گروهک ها معنی مردم سالاری را نیز به درستی نگرفته اند وگرنه توجه داشتند که مسئله فرهنگ ها و گویش های مختلف ایرانی یک دشواری فرهنگی و نه سیاسی است. بعلاوه بکار بردن کلام ملت ها بجای قوم ها و مردمان ایرانی نشانه ی جهل سیاسی – اجتماعی است»[11].

بیر اوسته کی گؤروشلر ایله بو اوسته کی گؤروشلری توتوشدوردوقدا بو ذاتلارین فارس مدنیت راسیستی و فارس راسیستلیگی نین قوربانی اولدوقلارینا باخمایاراق یئری گلدیکده بیر فارسچی عوامفریب و شیاد اولدوقلارینی دا اجتماعیته سرگیلمکدن چکینمک ایستمدیکلرینه تانیق اولاریق. بئله بیر دوروم و وضعیتی نظره آلاراق خالق آراسیندا دئییلر: «چاغریسی گولوم اولانین باشینا کولوم اولار». دئمک، اؤز دیل و مدنیتینه اؤزگلشمیشلرین آذربایجان آدینی یئدک چکمکلری ده آذربایجان توپلومو اوچون فاجعه ایله سونوجلانمیش و سونوجلانا بیلن بیر مقوله ساییلار.

دئمک، ایران ممالیکی محروسه سی، یوخسا فارس ایمپئریاسی تک ائتنیکلی بیر مملکت اولورسایدی، اوسته اورتایا قویولموش مسئله لری هر هانکی بیر مملکتده کی بیر چوخلاری نیسبت وئردیکلری استبداد مقوله سی ایله ایضاح ائتمک اولابیلرمیش. یوزده یئتمیش ایران ممالیکی محروسه سی نین نفوسونو اولوشدوران انسانلارین دیل و مدنیتلرینه قاداغا قویاراق اونلاری فارسلیق توپلومونون آیریلماز بیر بؤلومو دئیه قلمه آلماق ایسه فارس ایستعمارچیلیق مقوله سی ساییلار. ایستعمارا یاناشماق ایسه فارسلیغین ترکیب حیصصه سی اولاراق سوسماق دئییل، مدنی بیر شخص و توپلوم اولاراق هر شئیی آچیق و آیدین اورتایا قویماق لازیمدیر دئیه دوشونمه لی و فیکیر یئریتمه لی ییک. فارس مدنیت راسیستلری ایران ممالیکی محروسه سینده کی ائتنیکلرین میللی وارلیقلارینی داندیقدان سونرا اورتاآسیاداکی تورک جمهوریتلرینی و قافقازلارداکی جمهوریتلری فارس ایستعمار زینجیرینه تابع توتماق ایدعاسینا قاپیلاراق یازیرلار:

«استقلال ، تمامیت ارضی و یکپارچگی ملی در طول پیدایش سرزمینی بنام ایران همواره مورد نظر ساکنین این سرزمین بوده و تنها در پیکارهایی که با مهاجمین صورت گرفته، سرزمین هائی از پیکره اصلی ایران جدا شده است که می باید در آینده نسبت به بازپس گیری آنهائی که راه حل های محکمه پسندی موجود است، اقدام شود».[12]

بئله بیر آرزو نظره آلیناراق، ایستعمار گوجلری اوچون هئچ نه عئیب ساییلماز، مخصوصاً ده ایستعمار قوللوقچولاری و مدنیت راسیستلری نین خوش خیدمتلیک آرزولاری!  بوایفاده نین یوروملانماسینی دا اوخوجولارا بوراخیریق. گئنه ده اوخویوروق:

» پراکندگی میلیونی آذری ها در سرتاسر ایران و همپیوندی آنها با اقوام دیگر و مشارکت فعال آنها در همه ی زمینه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی نشانه بارزی از تعلق خاطر آنها به میهن خود ایران دارد و بهمین دلیل امروز آزادی تنها معنی فرد محوری و جمع اندیشی دارد. یعنی ما درچارچوب شرایط مقتضی روزگار می توانیم زندگی خویش را به رأی خود بسازیم. هر غفلتی در باره ی این آزادی به بهای یک عمر تمام خواهد شد. عمری که در قمار انقلاب اسلامی باخته ایم»[13].

اوسته کی یاناشما و ایفاده لر محمود افشار یزدی نین فارس ایستعمارچیلیغی اوزره تئوریزه ائتدیگی گؤروشلره اساسلانار. گئرچکلیک مقوله سی ایسه ایران ممالیکی محروسه سینده کی میللی و مدنی مسئله لری گؤز اؤنونه آلاراق درک ائتمکدن و یئری گلرکن اؤز خالقلاری نین یانیندا یئر آلماقدان کئچر دئیه دوشونمه لی و بیر انسان اولاراق فارس ایستعمارچیلیغینا یوخ دئمه لی ییک.

قایناقلار:


[1] جنبش آذربایجان برای دمکراسی و یکپارچگی ایران، بیانیه جنبش آذربایجان در باره مهاجرین ترکتبار ایران و آذربایجان، 14 مارس 2010:

http://www.iranazar.net/index.php?option=com_content&view=article&id=2469:2010-03-13-18-20-53&catid=34:2009-05-18-01-29-51&Itemid=55

[2] جبهه مشارکت ایران اسلامی، تجمع سبزهاي تبريز همزمان با قيام 29 بهمن , پنجشنبه ساعت 17 بازار تبريز: http://www.iranianuk.com/article.php?id=46758

[3] باخ اوسته، بیانیه جنبش.

[4] ایشیق سؤنمز، پان ایرانیستلرین دیل و مدنیت تحریف ائتمه مسئله لری!: http://www.azadtribun.net/x140.htm

[5] Strabon 63 il milladdan öncə bugünkü Türkiyənin Amasiya şəhərində dünyaya göz açmış və milladdan 23 il sonra ölmüş.

[6] Encyclopædia Britannica, London, 1911; «the people of the Mada (Mata),

[7] ابو علیمحمد ابن محمد بلعمی: تاریخنامه طبری، جلد 1، تهران 1366، خبر گشادن آذربایگان و دربند خزران،  صحیفه (529 – 534).

[8] اوسته آدی کئچن بیانیه.

[9] داها آرتیق بیلگی و معلومات اوچون، ایشیق سؤنمز، فارس تمامیتچیلری نین ایرانیت مقوله لری:

http://www.azadtribun.net/x518.htm

[10] اوسته کی بیانیه.

[11] اوسته کی بیانیه.

[12] اوسته کی بیانیه

[13] اوسته کی بیانیه.

ایشیق سؤنمز، 15.03.2010

22 مارس 2010 Posted by | مقاله - تحلیل, ملیتهای ایران, آذربایجان, آزربایجان, باخیش - دیدگاه | , , , , , | بیان دیدگاه

اهل کدام کشور هستی / فرانک فرید

اهل کدام کشور هستی / فرانک فرید

متن سخنرانی فرانک فرید در نشست فعالان حقوق زن در نیویورک

تغییر برای برابری –

«اهل کدام کشور هستی ؟

؟ Where are you from»

«آیا قومیت می تواند عامل مهمی در مبارزه زنان برای دستیابی به حقوقشان باشد؟»

وقتی که در مدرسه راهنمایی درس انگلیسی می خواندیم، (Where are you from )سوال جالبی به نظرم می رسید. من خودم را خارج از کشورم تجسم می کردم که به آن با غرور پاسخ می دهم، اما این تصویر معصومانه، در مواجهه با تبعیض های متفاوت خدشه دار شد. وقتی _به عنوان یک زن_ در محیطی بزرگ می شوی من به عنوان یک زن در محیطی بزرگ شدم که تبعیض های مختلفی وجود داشت که واقعیت های این تبعیض تغییرم دادند، تبعیض هایی که بر هم تأثیر می گذارند؛ تو را شکل می دهند، در هم می ریزنند و شکلی دوباره می دهند؛ در قالب می ریزندت، دوباره قالبت را می شکنند، قالبی نو برایت می سازند، تا به حدی که دیگر نمی دانی واقعن که هستی! حضور یک زن از خاورمیانه در این کنفرانس گویای برخی تبعیض های جنسیتی هست. از طرفی شنیدن نام ایران می تواند در ذهن شما تداعی گر نقش شجاعانه ی زنان در توسعه جامعه و نیز ارتقاء موقعیت شان در جامعه و زندگی خصوصی آنها باشد. احتمالن شما با جنبش رو به رشد زنان، در جامعه ای با نگرش ها و سنتهای مرد سالار، حقوق نوشته و نانوشته زن ستیز و قوانین ضد زن آن آشنا هستید. اما این همه ی ماجرا نیست! نام یک کشور می تواند گویای برخی مسائل آن باشد، در حالی که برخی دیگر همچنان پوشیده و ناشناخته باقی می مانند.

برای رسیدن به درکی درست از تبعیض قومیتی، به عنوان عاملی بازدارنده در تلاش زنان برای رسیدن به حقوق شان، لازم است نگاهی کلی به موضوع داشته باشیم.

ایران کشوری با بیش از 70 میلیون جمعیت با فرهنگها، زبانها، قومیت ها و مذاهب گوناگون است. گفته می شود قومیت ها 65% این جمعیت را تشکیل می دهند که همه آنها تحت سلطه ی زبان و فرهنگ یک اقلیت قرار گرفته اند. اِعمال این سیاست از 85 سال پیش و هم زمان با روی کار آمدن رژیم پهلوی شروع شده و ادامه دارد. آذربایجانی ها با نزدیک به یک سوم جمعیت کشور به همراه دیگر قومیت ها یعنی لرها، کردها، عرب ها، بلوچ ها، گیلیکی، مازندرانی ها، ترکمن ها و عشایری نظیر قشقایی ها و بختیاری ها جزو اکثریت نامبرده هستند که از حقوق اقتصادی، اجتماعی، مدنی، فرهنگی و سیاسی خود محروم و به حاشیه رانده شده اند.

قومیت هایی که زبان آنها فارسی نیست حتی حق تحصیل به زبان مادری خود را ندارند و برای همه آنها تنها یک زبان رسمی وجود دارد. به واسطه نداشتن همین حق اولیه، زنان متعلق به قومیت ها در کمترین حد ممکن قادر به بیان و ابراز وجودِ خود در جامعه هستند و یا اینکه این زنان برای خلاصی از تبعیض بیشتر، از زبان مادری خود صرف نظر می کنند.

با این زمینه حال معلوم می شود که این زنان، هم در مقام یک زن در جامعه پدرسالار و هم به عنوان قومیِت های به حاشیه رانده شده، با چالشهای پیچیده تری در دستیابی به حقوق بشر مواجه اند. تبعیض جنسیتی در چنین محیطی، محدودیت بیشتری برای آنها در دسترسی شان به منابع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، حقوقی و رسانه ها ایجاد می کند.

برای مثال نابرابریهای جنسیتی نظیر نداشتن حق طلاق، در زندان شهر من تبریز،به افزایش تعداد زنانی که دست به همسر کشی زده اند، افزوده است. «خدیجه» یکی از همین زنان است که بعد از کشتن شوهر خود دچار روان پریشی شده و گمان می کند شوهرش هنوز زنده است و مدام تکرار می کند :» این بار دیگر طلاق می گیرم!»

در کنار این تبعیض جنسیتی، با افزودن دیگر عوامل تبعیض آمیز مثل فقر، زندگی در مناطق روستایی و متعلق بودن به قومیتی تحت فشار و … می توان به موانع متعددی که این زنان با آن مواجهند پی برد.

مثل «راحله» از یکی از روستاهای آذربایجان که در سن 14 سالگی تن به ازدواج اجباری داد. او هم مثل بسیاری از زنان در معرض انواع خشونت علیه زنان مثل کتک خوردن، تجاوز همسر و سایر رفتارهای غیر انسانی قرار گرفت. همین رفتارهای خشونت آمیز و بی حرمتی، از اول یک قاتل ساخت، راحله بعدن اعدام شد. وکیل تسخیری راحله به او می گفت که او باید از خودش «دفاع» کند. در حالیکه او واقعن نمی دانست معنی کلمه «دفاع» در زبان فارسی چیست!

علاوه بر معضلات مشترکی که همه جامعه با آن دست و پنجه نرم می کند، قومیت ها با شرایطی مواجهند که موجب عقب راندن و اعمال ستم بیشتر بر آنها می شود. البته، بسته به میزان این عقب راندگی بر برخی از قومیت ها، موقعیت آنها بدتر هم می شود. برای مثال، عامل مذهب در میان سایر گروههای مذهبی مبنای نابرابری و محرومیت بیشتر آنها می شود. تنشهایی که در منازعه با همه ی این نابرابریها، بی عدالتی ها و تبعیضهای ریشه دار پیش می آید، موجب می شود زنان خشونت بیشتری را در مناطق پرتنش تحمل کنند.

خودکشی زنان نسبت به مردان چهار برابر و نیم بیشتر است و رده چهارم را در جهان دارد. اما خودسوزی که فجیع ترین شکل خودکشی است در میان قومیت ها مثل کردها و لرها بیشتر متدوال است. و نیز قتل های ناموسی که غالبا عاملان آن مجازات نمی شوند.

یکی از مشکلات کمتر شناخته شده ی زنان در میان برخی قومیتها و برخی مناطق، ختنه دختران هست. گزارشات فعالان حقوق زنان در مناطق عقب مانده و فقیر مثل سیستان و بلوچستان حاکی از اجبار دختران به ازدواج های زودهنگام با مردان پیر در مقابل گرفتن پول، ازدواج های ثبت نشده در دفاتر رسمی، اعتیاد و غیره است. در این منطقه نیز مانند مناطق عرب نشین مثل خوزستان، هنوز مسائل ابتدایی مثل عدم دسترسی به بهداشت و آب آشامیدنی از مشکلات عمده زنان است.

مهاجرت از همه مناطق قومیت نشین بسیار صورت گرفته و می گیرد. بخصوص مردان برای یافتن کار، محل سکونت خود را ترک می کنند و تأثیرات منفی مهاجرت در این مناطق، و نیز بر زنان و خانواده ها عواقب زیادی دارد. شکاف عمیق و روزافزون بین مناطق مرکزی کشور، از جمله تهران با 15 میلیون جمعیت، با بقیه مناطق، موجب ایجاد تنش ها و عدم وجود درک مشترک بین ساکنین آن ها شده است.

نژاد، قومیت، جنسیت، زبان و فرهنگ، طبقات اجتماعی، مذهب و منطقه ی سکونت و عدم توانایی و … جزو عواملی هستند که نابرابری و تبعیض ایجاد می کنند. اغلب زنان ما، با بیشتر این تبعیضها مواجهند و در شرایط پیچیده ی برآمده از این نابرابریها، زنان اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و خود را در هم شکسته می یابند.

قومیت ها نه تنها به وسیله صاحبان قدرت سرکوب می شوند، بلکه مشکلات آنها را بیشتر روشنفکران نیز در حوزه توجه خود قرار نمی دهند.بنا بر این، توجه به تبعیض قومیتی در هر دو سطح ملی و منطقه ای از ضروری ترین مسائل است

از یک سو به کنشگران حقوق زنان در این مناطق انگِ «فعالیت سیاسی» و «تجزیه طلبی» زده می شود؛ از طرف دیگر، زنان در جنبشهای هویت طلبانه که در این مناطق جریان دارد، توسط برخی مردان اقتدارگرا و فعال در این جنبشها، از نقشهای تصمیم گیرنده دور نگه داشته می شوند. اما با وجود تمامی شرایط مذکور، کنشگران حقوق زنان آذربایجان هم مانند سایر زنان فعال در دیگر نقاط کشور، در رسیدن به حقوق بشر مصممند.

آنها طی 15 سال اخیر نیز، مانند گذشته از هر فرصتی برای پیشبرد جنبش زنان در رسیدن به حقوق خود و ایجاد موقعیت برای فعالیت استفاده کرده اند؛ برای بیان و ابراز خود به نوشتن روی آورده اند، به خصوص خواندن و نوشتن به زبان مادری خود را تجربه می کنند؛ مشارکت آنها در همه جنبه های زندگی اجتماعی و در فعالیت های اجتماعی بیشتر شده است. آنها همچنان بر حقوق خود پافشاری می کنند ، چنان چه بر سایر ارکان حقوق بشر و حاضر نیستند از هیچ یک از آنها صرف نظر کنند.

از همین نویسنده :

بنیاد گرایی و حقوق زنان

بنیادگرایی و خشونت علیه زنان (بخش دوم)

22 مارس 2010 Posted by | فارسی, مقاله - تحلیل, حقوق اقوام, حرکت ملی, زبان مادری | , , , | بیان دیدگاه

   

%d وب‌نوشت‌نویس این را دوست دارند: